ayakkabıdan mı başlasak?

“Türkiye Uçak Gemisi – 2021 de sulara iniyor”
“Türkiye THY Yerli yolcu uçağı yapacak”
“Yerli uçak fabrikasının nereye kurulacağı açıklandı”
“Yerli otomobil 20 liralık yakıtla bin kilometre yol alacak”
“Dev firma, Türkiye’de ilaç üretimi yapacak”
“Karabük’te bir çiftçi 10 yılda 8 yerli araç yaptı”

ayakkabıAyakkabı insanlığın ilk icatlarından olsa gerek; tekerlekten önce. Ancak en gerekli ve en uzun kullanım süresi olan bir eşya. İlk ayakkabının 40.000 yıl önce giyildiğini rapor eden araştırmalar okudum. Yatarken bile çıkarmıyordu sanırım ilk insanlar; bugün ki gelişmiş ülkelerde olduğu gibi  😆 

Koşucu olunca, Azerice kaçışçı, haberdar olduğum bir konu da ayakkabı oldu. Ayakkabı diye geçmemek gerekir; o kadar büyük bir alan ki. Hatta ayakkabının spor ayakkabısı alt grubunun koşucu alt grubu bile o kadar özel ki. Koşucu ayakkabısının egzersiz için olanı, koşu için olanı, koşunun cinsine göre  uzun mesafe için ayrı, orta ve kısa mesafe için ayrı, arazide koşan için ayrı tipleri var. Geçen gün Reading’de koşarken bir tane de Çin’li egzersiz yapıyordu; torbasında 4 farklı çift ayakkabısı ile. Sordum. “Bir tanesi engelde koşmaya, biri düz koşarken, biri zıplarken biri de gidip gelirken giymek için” diye yanıt verdi. 

Gerçekten de işin içine girince konu derinleşiyor. Fazla kilolar için daha destekli ayakkabı gerekiyor, dizlere fazla yansımasın diye. Ayakkabının burun tarafı ile taban yükseklik farkı, ağırlığının 12 onz ya da 6 onz olması…derinleştikçe derinleşiyor.

Bu alanda da Japon ve Amerikan markaları en bilineni ve teknik olarak en gelişmişleri. Daha önceki ziyaretim sırasında, koşucu değilken yanlışlıkla aldığım “Asics” markası Japonların çok meşhur burada. Ardından Mizuno, Pearl İzumi; Amerikalıların Nike, Adidas, Brooks, Saucony, Sketcher daha da özel olarak üretilen Altra, Salomon, Newton; liste uzayıp gidiyor. Bir de bu markaların yüzlerce farklı modelleri olduğunu düşünün.

esemTürkiye’de 70’li yıllarda “Esem Spor” markası ile bunların atası ayakkabılar üretiliyordu; bizler de giymiştik zamanında. Sonradan gelişmek yerine ortadan kayboldu;  işletme açısından kurumsallıktan uzak olmaları mı, araştırma-geliştirme olmaması mı, rekabet mi sebep oldu batmalarına bilemiyorum.

Türkiye’de de koşucuların ayaklarında bu markalar görünür hep. İki yıllık koşucu geçmişi olan bende bile 5 çift koşu ayakkabısı olduğunu düşününce, eskittiklerim hariç, çünkü bu ayakkabıların prospektüsünde 900-1000 km. koştuktan ya da 6 ay sonra ayakkabıyı değiştirin yazar. olayın ekonomik büyüklüğü ortaya çıkıyor. Ayrıca teknolojik olarak da sürekli araştırma geliştirme gereken, en ufak yeniliği atlayanın kaybolmaya mahkum olduğu bir iş ortamı. Bunun pazarlama, marka oluşturma, üretim işletmesi ve diğer organizasyon kapsamları da var.

ucakgemisiBence eğer uluslararası değeri olacak sadece bir koşu ayakkabısı markası oluşturabilsek ve devam ettirip, az önce bahsedilen markalarla rekabet edebilecek hale getirebilsek, arkası gelecek; belki 40.000 yıl beklemeye gerek kalmadan, arabada yaparız, uçak da. Ancak kanımca ayakkabı yapamadan uçak, hatta uçak gemisi biraz hayal gibi!…Reading 12 Maysı 2016

“ayakkabıdan mı başlasak?” için 5 yorum

  1. Sevgili Cengiz;
    Siten gün geçtikçe daha güzelleşip içerik olarak zenginleşiyor…konu ayakkabı olduğu için bir iki şey paylaşıp ayakkabı seçimi konusundaki düşüncelerini öğrenmek istiyorum.
    Malum en popüler ve bilinen markalar Addidas ve Nike; tabii yapılan spor çeşidine göre senin de yazdığın gibi ayakkabı seçimi önem kazanıyor. Özellikle koşarken ivme ile tüm ağırlık tek bacak ve ayak tabanına biniyor; bu bağlamda ayak tabanı yani ayakkabı alt yüzeyindeki birim alana uygulanan basınçlar ve dağılımları da önem arz ediyor. Spor ayakkabısı imal eden büyük firmalar tasarımlarında bu hesaplamaları yapıyorlar; örneğin binlerce kilometre koşan veya koşacak birisi olarak sen hangi marka ve modeli seçiyorsun; daha doğru bir ifade ile hangi model ve marka spor ayakkabısında rahat ediyorsun?
    Çocukluk dönemimizde RAF marka bez spor ayakkabılar giydik; bu ayakkabıların yanında iki hava alma deliği mevcuttu; zaten ayakkabı imalatında üzerinde çadır bezi türü bir kumaş kaplama kullanılıyordu. Aslında bu ayakkabılar dönemin meşhur Amerikan Converse ayakkabıların bir kopyası idi. Bez yapının aslında ayak sağlığı içinde uygun olduğunu düşünüyorum. Amerikan pazarlarında satılan Converse ayakkabısını edinen mahalle arkadaşlarımıza imrenerek bakardık; onlarda kendilerini bu ayakkabıyı giydikleri için ayrıcalıklı hissederlerdi.
    Şimdi imal edilen meşhur spor ayakkabılarının tamamında petrol türevleri ve sentetik maddeler kullanılıyor. Bildiğim kadarı ile kavuçuk olarak düşündüğümüz malzemeler bile sentetik kauçuk… şahsen spor ayakkabısı alırken tercih yapıyorum. Addidas Climacool dan başka ayakkabı giyemiyorum. Bu ayakkabı modelinde ayakkabı içinde hava sirkülasyonu oldukça iyi; tabi bu marka ve modelde yağmurlu havalarda giyilemiyor. Addidas ayakkabılar form olarak biraz daha zarif yapılı; Nike lar küt ve geniş tabanlı; aralarındaki estetik farkı belirgin.
    Selamlar Sevgiler

    1. Ben de asics 19 ve 20 eskittim, 21’e geçecektim, 22 çıktı; ancak çok pahalı 150$, bu nedenle bir de diğerlerini de bir deneyeyim diye Japon devam ettim, Mizuno ve Pearl İzumi ile. Bakalım onlar nasıl çıkacak. Haber veririm.

  3. Cengiz,koşucu için ayakkabının her detayı elbette çok önemli,olimpiyatlarda yüzücülerin sürtünme yüzeyini küçültebilmek için vücudundaki tüm kılları aldırdığını duymuş yada okumuştum bir yerlerde.Yani kılın bile hesaba katıldığı,birinciyi saliselerin belirlediği spor müsabakalarında her detayın çok büyük önemi var.Koşucu için ayakkabı,ayağın içinde bulunduğu kap, elbette olağan üstü önem taşır,zeminle temas noktası olan ayaklar koşuda her halde en önemli unsur,onun kabı da öyle olmak durumunda tabii ki.Ben o kadar detay marka bilmiyorum,Nike,Adidas,Lacost benim ayakkabılarım,eee,bana yetiyorlar,çünkü ben koşucu değilim.İnşallah ileride kendi çapımda bir koşucuda ben olurum,işte o zaman ayakkabının RR u hangisi ise onu alırım.Selam ve Sevgi ile,sağlıkla kalın evde kalın!!!

Bir yanıt yazın